Yaşın ilerlemesi, sigara kullanımı, obeziteye bağlı fazla kilolu olma üzere bu durumlar sarı nokta hastalığını tetikliyor! Dünyada 30-50 milyon üzere insanı etkilediği kestirim edilen sarı nokta hastalığının en bariz özelliklerinden biri de kişinin baktığı yerin ortasının görememesidir. Batıgöz Sıhhat Grubu’ndan Göz Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Mehmet Söyler, sarı nokta hastalığı hakkında bilgiler verdi. Sarı nokta hastalığı nedir? Sarı nokta hastalığı kimlerde olur, tedavisi ve belirtileri neler? İşte sarı nokta hastalığı hakkında merak ettiğiniz her şey elmaelma.com’da!
Obezite Sarı Nokta Hastalığını Tetikliyor!
İleri yaş, sigara, obezite, sistemik hastalıklar, gerekli besinlerin alınamaması sarı nokta hastalığını tetikliyor. Haftada 2 sefer balık, bol ceviz ve yeşil besinler sarı nokta hastalığından koruyor.
Dünyada 30-50 Milyon İnsanı Etkiliyor!
Sarı nokta hastalığı ya da makula dejenerasyonu, günümüzde geri döndürülemez görme kaybının en önemli nedenlerindendir. Dünya nüfusunda yaklaşık 30-50 milyon insanı etkilediği varsayım edilmektedir. Hastalık iki kümeye ayrılır. Tüm olguların yüzde 10’unu yaş tip, yüzde 90’nını uzun yıllar boyunca görmenin yavaş azaldığı kuru tip yaşa bağlı makula dejeneransı oluşturur. Kuru tip yaşa bağlı makula dejeneransı olanların yüzde 10-20 üzere bir kısmı vakit içinde yaş tipe ilerleyebilir.
Sarı Nokta Hastalığı Kimlerde Olur?
Genetik yani kalıtsal olarak görülme yüzde 71 üzere yüksek bir orandadır, yüzde 29’da çevresel faktörlerin rol oynadığı bilinmektedir. İleri yaş, sigara, obezite, sistemik hastalıklar, gerekli besinlerin diyetle alınamaması da risk faktörlerinden bazılarıdır. Diyetle alınması gereken vitamin C, D, E vtaminleri, selenyum, çinko, bakır, magnezyum eser mineralleri ile beta karoten, kriptoksantin, lutein ve zeaksantin üzere antioksidanların eksikliği; sarı nokta hastalığının görünmesinde rol oynamaktadır. 55 yaş üzerindeki sağlıklı bireylere bu rahatsızlıktan korunmak için, güneş ışığından korunma, sigarayı bırakma, tertipli antrenman, kilo, tansiyon ve kolesterol denetimi, yağ ve şekeri azaltma, koyu yeşil yapraklı sebzeler, ceviz, meyve ve haftada 1-2 sefer balık tüketmeleri önerilmelidir. İleri kuru tip sarı nokta hastalığında ise ağır antioksidan dayanağı gerekmektedir.
Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri Neler?
Sarı nokta hastalığında; hastanın temel şikayeti, baktığı yerin ortasını görmede zorlanma ya da imajın büsbütün kaybıdır. Hastalığın başlangıç periyotlarında bilhassa düz çizgilerin kırık ya da eğri görülmesi, karartılar görme ve manzara kalitesinde azalma sık rastlanılan hasta yakınmalarıdır.
Sarı Nokta Hastalığının Çeşitleri Var Mı?
Yaşa bağlı oluşan sarı nokta hastalığının, yaş tip ve kuru tip olmak üzere iki çeşidi vardır. ‘Kuru tip’ daha sıklıkla karşılaşılan halidir ve genetik olarak geçiş olabildiği gösterilmiştir. ‘Yaş tip’ ise daha az görülmekle birlikte daha süratli bir görme kaybıyla seyreder. Yaş tipte sarı noktanın bulunduğu retina içerisinde sıvı yahut kanama mevcuttur ve bu durum süratli ve önemli bir görme kaybına neden olur. Kuru tip sarı nokta hastalığının vakitle yaş tipe dönme mümkünlüğü kelam hususudur. Kuru olan tip, hastaların yaklaşık yüzde 80’inde görülür ve âlâ olan tipi budur zira yavaş ve dokuyu kurutarak ilerler.
Kuru Tip Sarı Nokta Hastalığı Yaş Tipe Dönüşür Mü?
Kuru tip sarı nokta hastalığının vakitle yaş tipe dönme mümkünlüğü kelam bahsidir. Yaş tipi, yeni damarların oluştuğu zamanki verilen ismidir. Yaş tipe döndüğü vakit hastada çarpık ve yamuk görme şikayetleri bariz artar. Düz çizgilerde kırıklanmalar bariz fark edilebilir hale gelir. Yamuk, çukur, bombeli görme şikayetleri olur. Küçük, büyük görme şikayetleri olabilir. Yaş tipe döndüğü vakit daha süratli bir ilerleme görülebilir. Neyse ki hastaların yüzde 20’si üzere az bir kısmında görülür.
Sarı Nokta Hastalığında Erken Teşhis Önemli!
Yaş tip sarı nokta hastalığı tedavisinde son yıllarda en çok uygulanan tedavi, göz içine uygulanan anti- VEGF (Vasküler Endotheliyal Büyüme Faktörü) enjeksiyonlarıdır. Bunlar, kanamalara ve sıvı birikimlerine yol açan yeni damar oluşumlarını engellemektedir. Tedaviden yeterli sonuç alabilmek, erken teşhis ve teşhis ile tedaviye ahenk ve tertipli denetimlerle mümkün olabilir.
Sigara Kullanımı Obeziteyi Tetikliyor!
1. Kilo verip tansiyonunuzu denetim altına alın
Hipertansiyona bağlı olarak zayıf kan sirkülasyonu, gözlere kan akışını da kısıtlayabilir. Kilo vermek, kan basıncını düşürmek için kanıtlanmış en uygun yoldur.
2. Sigarayı bırakın
Sigara içmek, bir kişinin yaşa bağlı makula dejenerasyonu geliştirme riskini ikiye katlayabilir. Ne kadar erken vazgeçerseniz o kadar yeterlidir.
3. Aile geçmişinizi önemseyin
Birinci dereceden akrabaları sarı nokta hastası olan insanlarda bu hastalığın gelişme riski çok daha fazladır. Ailesinde bu hastalık olanlar dalgalı çizgiler görmeye başlarlarsa daha dikkatli olmalılar.
4. Yeşil yapraklı sebzeler tüketin
Tabağınızı tüm yeşil sebzelerin yanı sıra ıspanak, lahana ve pazı ile doldurun. Bu besinler göz hastalıklarına katkıda bulunabilecek hücresel hasara karşı korunmaya yardımcı olur.
5. Destek alın
Makula dejenerasyonunda vitamin kullanmak bir tedavi hali değildir lakin hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
6. Yaz-kış güneş gözlüğü kullanın
Güneş gözlüğü, retina hasarına neden olabilecek UV ve mavi ışıktan muhafaza sağlar. Amerikan Makula Dejenerasyon Vakfı, ‘UV 400’ etiketli güneş gözlüğünüzü yaz-kış kullanmanızı öneriyor.