Akciğer kanseri dünyada ve ülkemizde en sık görülen kanserler ortasında yer alıyor. Uzmanlar ise erken evrede tespit edilen akciğer kanserinin tedavi edilebildiğinin altını çiziyor. Pekala erken evrede akciğer kanserini tespit etmek için nelere dikkat etmek gerekir? Akciğer kanseri taraması nasıl yapılır? Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan açıkladı.
Akciğer kanseri ile alakalı çarpıcı datalar paylaşan Doç. Dr. Özkan Demirhan,”Dünya nüfusunun artışına ve nüfustaki yaşlanmaya bağlı olarak 2025 yılında 20 milyona yakın yeni kanser hadisesi olacağı belirtilmiştir. Ülkemizde yaklaşık her yıl 160 bin yeni kanser tanısı konulmaktadır. Bu gidişle de 2023 yılında 400 binlere kadar çıkabileceği bildirilmekte. Ülkemizde hem erkeklerde hem de bayanlarda kanserden vefatlar kalp damar sistemi hastalıklarından sonra ikinci sırada görülmektedir. Akciğer kanseri en sık görülen kanserlerden biri olup, kansere bağlı vefat nedenleri ortasında birinci sırada yer almaktadır. 20’inci yüzyılın başlarında az bir hastalık iken, 1950’lerden itibaren, bilhassa tütün ve tütün eserlerinin kullanımının artması, çevresel kirliliğin oluşması ile bir arada tüm dünyada kıymetli bir hastalık haline gelmiştir.” dedi.
Ailede akciğer kanseri öyküsü olanlarda risk 2 kat artmaktadır.
Genetik geçişin kıymetine vurgu yapan Demirhan,”Ailede birinci dereceden bireylerde akciğer kanseri öyküsü olanların, akciğer kanserine yakalanma riski olağan bireylere nazaran 2 kat artmaktadır. Birinci derece yakınlarında akciğer kanseri bulunan hiç sigara içmemiş bireylerde, akciğer kanseri gelişme riski ailesinde akciğer kanseri bulunmayan şahıslara nazaran 2,7 kat artmaktadır.” halinde konuştu.
Erken teşhis büyük kıymet taşıyor.
Erken teşhisin akciğer kanserinde çok değerli olduğunun altını çizen akciğer kanseri cerrahisi alanında tecrübeli Dr. Özkan Demirhan ,” Erken teşhis öbür kanser çeşitlerinde olduğu üzere akciğer kanserinde de büyük ehemmiyet taşıyor. Akciğer kanserini erken evrede yakalamak için şuurlu Checkup sayısını arttırmak, akciğer sineması ve düşük doz akciğer tomografisi kıymetli rol oynuyor. Bilhassa 10-20 yıldır sigara kullanan 40 yaş üstü bireyler, ailesinde akciğer kanseri kıssası olanlar tertipli olarak tabip denetiminde olmak zorundalar. Risk altında oldukları için bu şahıslara muhakkak düşük doz akciğer tomografisi öneririm. Şayet lezyon tespit edilirse çok yeterli ve dikkatli değerlendirilmeli takip gerektiren lezyon ise 3 , 6-12 aylık takipler yapılmalı. Lakin düşük doz tomografi olması büyük değer taşıyor zira hastalar daha az radyasyona maruz kalıyor. Erken teşhiste bize yol gösteren milletlerarası bir formül vardır bu formül yüzde 100 olmasa da bizlere bir fikir vermektedir. Sinemada patoloji saptandığı vakit sigara içimi ve yaş durumu da göz önünde bulundurulur. Külfetli durumları erken tespit etmek için PET CT de önerilebilir. Lezyon tanısı için biyopsiye kadar giden bir sürece de gidebilir şayet ameliyata uygunsa kesinlikle cerrahi tedavi tercih edilmelidir.” sözlerini kullandı.
Tedavi seçeneklerini yeterli araştırmak gerekir.
Akciğer kanserinde tedavi seçeneklerini âlâ araştırmak gerektiğinin altını çizen Demirhan,” Akciğer kanserinde tedavi formüllerinde ameliyat oranları yüzde 15-20 üzere. Akciğer kanseri tanısı konmuş hastaların birçok yaygın metastaz olunca göğüs cerrahisine başvuramıyor. Bu yüzden süratlice vakit kaybetmeden bu hastalığın bedene yayılıp yayılmadığına bakmak lazım. Onun tarama usulleri var. PET CT, beyin MR, gerekirse kemik MR’ları ya da bedenin diğer bir yerlerinin MR’ larını çekmek gerekir. Bu taramaları yapıp hastanın vakit kaybetmeden şayet ameliyata uygunsa ameliyat seçeneği değerlendirilmeli şayet ameliyata uygun değilse başka tedavi seçeneklerine bir an evvel başlanmalı. Kişinin bu süreçte vakit kaybetmemesi çok kıymetli. En geç 15-20 gün içinde tedavilerin başlanması hastanın hayat kalitesi ve tedavi başarısı açısından ehemmiyet taşıyor.
Erken teşhis için ise bilhassa ailede öyküsü olanlar sigara içen ya da içmeyen kesinlikle rutin taramalarını yaptırmayı atlamamalılar. Akciğerde lezyon çıkması durumunda da göğüs cerrahisine de başvurmak gerektiğini unutmamalılar. Akciğer kanserinin ileri seviye hastalığında ise multidisipliner tedavi yaklaşımı ile uygun hastalar cerrahi tedaviye aday olabiliyor.”dedi.
