Kanser çağdaş çağın bir türlü kurtulamadığımız hastalıklarından biridir ne yazık ki… Birçok kanser çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan biri de cilt kanseri tipidir. Cilt kanserleri tüm dünyada bilhassa iklim değişiklikleri ve UV ışınları ve havaya salınan kimyasalların artması nedeniyle görülmektedir. En süratli artan kanser tiplerinden olan cilt kanseri, bedenimizde birtakım sinyaller vererek ortaya çıktığını biliyor muydunuz? Bunlardan bir tanesi bedenimizdeki benlerin sayısında artış olması durumudur. Pekala cilt kanserinin diğer belirtileri neler? Cilt kanseri tam olarak nedir? Nasıl tedavi edilir? Bu üzere merak edilen soruların yanıtlarını Radyasyon Onkoloji Uzmanı Dr. Züleyha Kadehçi’den öğrendik.
CİLT KANSERİ NEDİR?
Cilt kanseri birçok sebepten ötürü ciltte oluşan makûs huylu büyümedir. Cilt hücrelerinin olağanın üstünde gelişmesiyle ortaya çıkan cilt kanseri, farklı çeşitleri olması ve giderek artmasıyla birlikte istatistiksel olarak korkutucu boyutlara ulaşmıştır. Çağdaş dünyanın en tehlikeli hastalıklarının başında gelen cilt kanserlerinin korkutucu boyutlara ulaşmasındaki en değerli etkenler ise kirlilik, ultraviyole ışınları ve değişen beslenme düzenidir.
CİLT KANSERİ TİPLERİ NELERDİR?
Melanom cilt kanseri: Sık görünmemesine karşın en süratli ilerleyen cilt kanseridir. Cilde rengini veren hücrelerde başlayan bir kanser çeşididir. Melanom cilt kanserinde hücreler renk üretmeye devam ettiğinden tümörler çoklukla kahverengi, koyu lekeler formunda ortaya çıkar. Melonom cilt kanseri var olan ya da sonradan ortaya çıkan benler üzerinde ilerleyerek tüm organlara yayılabilir. Erkeklerde boyun ve sırt bölgelerinde; bayanlarda bacaklar, boyun ve yüzde sık görülen melanom cilt kanseri, erken teşhis edildiği takdirde tedavi edilebilir lakin süratli yayılması tedavi sürecini sekteye uğratabilir.
Bazal hücreli karsinom: En sık rastlanılan cilt kanseri çeşididir. Çoklukla güneşe maruz kalınan alanlarda ortaya çıkar. Bazal hücreli karsinomlar, kabuklu olmakla birlikte yayılmacıdır. Düz, sert ve açık renkli olabileceği üzere, tümsekli, pembe yahut kırmızı formunda de olabilir.
Yassı hücreli karsinom: Görülme sıklığı olarak Bazal hücreli karsinomdan sonra ikinci sırada yer alır. Genel olarak pul pul ve kabuklu bir görünüme sahiptir. Yüzde, kulaklarda ellerin üstünde ve kollarda başlar. Lakin, bedenin güneşe maruz kalan öbür bölgelerinde de görülebilir.
CİLT KANSERİNİN BELİRTİLERİ
Cilt kanserlerinin bulguları kendini en çok güneşin ultraviyole ışınlarının vurduğu noktalarda gösterir. Bu da ekseriyetle yüz, göğüs, kollar ve ellere tesir eder. En sık görülen belirtiler ise aşağıdaki üzeredir;
Ciltte pul pul dökülmeler, pigment değişikliği, geçmeyen ve kapanmayan yaralar, ciltte kanama yahut sızıntı, kaşıntı, ağrı, ciltte hassasiyet, süratle artan ben sayısı, değişik formlardaki benler, cilt kanserine neden olan faktörler; Deri hücrelerinin DNA’sına ziyan veren ve cilt kanserinin başlamasına yol açan ultraviyole ışınları,
Tıpkı ultraviyole ışınlarında olduğu üzere cilde ziyanlar veren UVA ışınları yaşlanmayı hızlandırdığı üzere birçok cilt kanseri çeşidinin de sebepleri ortasında, cildin DNA’sına ziyan veren ve cilt kanserlerinin gerisinde yer alan UVB ışınları, muhakkak bir sebeple maruz kalınan radyasyon, c iltteki çok sayıda benler, doğumsal benlere sahip olmak, açık derili ve çilli bir cilde sahip olmak, uzun müddet solaryuma gitmek, çeşitli hastalıkların tedavisi için kullanılan ışın tedavisine maruz kalmak, ailede cilt kanseri olan şahısların olması.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Cilt kanseri tedavisinde maksat, kanserli dokudan büsbütün kurtulmaktır. Bu noktada uygulanan cerrahi metotlar yüksek muvaffakiyet elde etmektedir. Cerrahi metotlar tedavinin tek tipi değildir. Bireye ve tümörlü dokunun özelliklerine nazaran tedavi seçenekleri artabilir. Bilhassa bazal hücreli kanser çeşidi, radyoterapi ile çok başarılı bir halde tedavi edilebilir. Küçük tümörlerin tedavisinde ise kriyocerrahi prosedürü kullanılabilir. Yüzeysel cilt kanserlerinde krem ya da losyon formundaki uygulanan lokal kemoterapi de pratik bir tedavi usulü olarak uygulanabilir.
CİLT KANSERLERİNDEN KORUNMAK MÜMKÜN MÜDÜR?
Cilt kanserleri birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıksa da güneşin ve ziyanlı ışınlarının tesiri yadsınamaz. Bu sebeple korunma sistemlerinin temel prensibini güneşten korunmaktır. Buna nazaran;
Güneşe direkt maruz kalmak demek, ziyanlı ışınların cilde direkt temas etmesi manasına gelir. Bu durumda yapılması gereken yüksek muhafazalı güneş kremi sürmek ve gün içinde sık sık tazelemektir, gözlerinizi, UV ışınlarını en az %99 engelleyen güneş gözlüğü takarak koruyun. Bu noktada güneş gözlüğü seçimini modanın gelip geçen trendlerine nazaran değil sağlıknormlarına nazaran belirlemelisiniz,
Güneş ışınlarının en dik geldiği 10.00 – 16.00 ortasında dışarı çıkmamaya itina gösterin. Çıkmanız gerekiyorsa açık renkli, pamuklu giysiler tercih edin.
Solaryumdan uzak durun. Cildinizi tertipli olarak denetim edin ve gözlemlediğiniz değişiklikleri kesinlikle hekiminize bildirin.